Mindfulness- dobry moment żeby zacząć praktykować uważność, czyli świadome bycie, tu i teraz. Mindfulness może pomóc zredukować poziom stresu, otworzyć się na otoczenie, nauczyć czerpania większej radości ze swojego życia. W czasie, w którym teraz żyjemy, gdy wszystko do czego się przyzwyczailiśmy się zmieniło, gdy poziom niepokoju jest naprawdę wysoki i nie do końca wiadomo co nas czeka, jaka będzie nasza rzeczywistość, warto poszukać nowych ścieżek, znaleźć sposób na spokój.
Podejście Mindfulness spopularyzowane zostało przez amerykańskiego terapeutę Jona Kabat-Zinna, który w swojej książce „Życie Piękna Katastrofa” pisze w ten sposób: „Mówiąc najprościej, uważność to świadomość każdej chwili. Pielęgnuje się ją przez celową koncentrację na rzeczach, nad którymi zwykle się nie zastanawiamy”
Uważność można opisać jako pełen akceptacji kontakt z naszym własnym doświadczeniem, co najważniejsze bez oceniania, krytykowania czy prób kontroli. Praktykowana regularnie pozwala traktować siebie, ludzi i świat dookoła z życzliwością i zaciekawieniem bez reakcji, do których przywykliśmy- zwykle pełnych osądzających myśli, potrzeby wypowiedzenia się na temat danej osoby czy sytuacji, potrzeby zaproponowania zamiany lub udzielenia porady.
Uważność w definicji jest prosta, choć niełatwa do codziennego praktykowania. Polega na obserwowaniu pojawiających się myśli, emocji i wrażeń w ciele oraz traktowania zarówno tych. Bywa, że nasze doświadczenie jest tak trudne, że łatwiej jest odwrócić od niego uwagę. Każdy człowiek stosuje takie mechanizmy, wykorzystujemy różne sposoby typu używki, leki, internet, sport, praca. Cokolwiek co pozwala odwrócić uwagę od tego co niewygodne, trudne czy bolesne. Tymczasem praktyka uważności daje narzędzia dzięki którym przestajemy odwracać uwagę tracąc jednocześnie to co cenne, a nauczymy się skupiać na tym co istotne bez potrzeby kontroli.
Podstawową techniką uważności jest medytacja (w różnych formach). W programie korzysta się z różnych praktyk np. medytacji oddechu/wyciszenia, skanowania ciała, uważnej jogi, różnych wizualizacji. Ważna w tym podejściu jest systematyczność, dzięki której udać się może przeniesienie technik do naszego życia codziennego. Praktycy zachęcają do spędzenia choćby 3 minut dziennie na medytacji czy innej świadomej formie obecności. Kolejnym cytatem, z którym zwykle spotykamy się, gdy czytamy o Mindfulness jest zdanie: jeśli wydaje Ci się, że nie masz na to czasu, to prawdopodobnie tym bardziej tego potrzebujesz.
Uważność nie jest tylko metodą opartą na medytacji czy kolejną metodą samodoskonalenia. Pozwala nam pogodzić się ze sobą i przestać traktować samych siebie jak problem, który należy rozwiązać.
Jednym z najsłynniejszych i najczęściej opisywanych ćwiczeń jest tzw. ćwiczenie z rodzynką. Polega ono na tym, by bardzo powoli zjeść rodzynkę, angażując w tę czynność wszystkie zmysły. Chcesz spróbować?
Weź rodzynkę (tak naprawdę to może być cokolwiek do jedzenia) i najpierw przyjrzyj się jej uważnie. Obróć w dłoniach, poczuj jej gęstość, jej skórkę. Następnie powąchaj ją. Spójrz na nią pod słońce, połóż na stole, rozwałkuj delikatnie w palcach. Przyjrzyj się jej pod różnymi kątami. Zauważ zagłębienia w skórce. Powoli weź ją do ust, ale nie przegryzaj od razu. Zauważ, co czujesz – na języku, na podniebieniu. Possij ją i dopiero po dłuższej chwili przegryź. Kontynuuj w ten sposób, bardzo uważnie i z otwartością na to, co się pojawi.
Główne nurty w podejściu uważności to :
- MBSR (Mindfulness Based Stress Reduction / Redukcja Stresu Oparta na Uważności),
- MBCT (Mindfulness Based Cognitive Therapy / Terapia Poznawcza Oparta na Uważności),
- MBLC (Mindfulness Based Living Course / Życie w Oparciu o Zasady Uważności),
- Mindfulness w pracy z dziećmi i młodzieżą: Metoda Eline Snel „Uwaga, to działa!”.
Opracowała: Magdalena Wysokińska