Rodzic/ opiekun prawny może zgłosić na badanie dziecko/ osobę dorosłą:
- osobiście- w sekretariacie Poradni, podając dane osobowe dziecka w tym numer PESEL lub zgłaszanej osoby dorosłej oraz wypełnić Oświadczenie o Przetwarzaniu Danych Osobowych
- telefonicznie- podając dane osobowe dziecka w tym numer PESEL lub zgłaszanej osoby dorosłej. Podczas pierwszej wizyty w Poradni wypełnić Oświadczenie o Przetwarzaniu Danych Osobowych.
Podczas zgłoszenia należy podać problem, który jest powodem wizyty w Poradni.
Terminy wizyt na badania diagnostyczne ustalane są w kolejności wpływu wniosków do sekretariatu. Klient umawiany jest na najbliższy wolny termin lub inny dogodny dla niego w godzinach pracy placówki.
Na wizytę w Poradni należy zabrać z sobą posiadane wyniki badań lekarskich, psychologicznych oraz książeczkę zdrowia dziecka, jeśli rodzic nie zabrał ich na pierwszą konsultację wstępną.
Aby dziecko było objęte opieką tutejszej poradni musi uczęszczać do placówki oświatowej znajdującej się na terenie powiatu nowodworskiego, a jeżeli nie uczęszcza jeszcze do żadnej placówki – musi być mieszkańcem powiatu nowodworskiego oraz w przypadku spełniania jednego z wymienionych warunków zostać zgłoszone do poradni przez rodzica bądź opiekuna prawnego.
Badanie psychologiczne zwykle trwa ok. 3 godzin. Jednak z uwagi na to, że proces diagnozowania ma charakter wieloaspektowy jego długość może ulec zmianie. Liczba godzin przeznaczonych na badanie zależy między innymi od wieku dziecka, jego uwarunkowań psychofizycznych oraz możliwości poznawczych. Małe dzieci (od 0 do 6 lat) zwykle bada się na kilku spotkaniach (od 2 do czterech). W trakcie diagnozy możliwe są przerwy.
Każdy zgłoszony problem ma swoją specyfikę, która wpływa na dobór czynności diagnostycznych. Dlatego w trakcie badania stosuje się różnorodne metody i techniki badawcze. Podstawą jest wywiad z rodzicem lub innym opiekunem prawnym (dostarcza on wiadomości o historii życia dziecka). Kolejne kroki to rozmowa z dzieckiem, obserwacja oraz wystandaryzowane testy psychologiczne, które służą do oceny rozwoju poznawczego, emocjonalnego, społecznego i językowego.
W przypadku małych dzieci na pierwszym spotkaniu z psychologiem rodzic ma być sam bez dziecka. W sytuacji kiedy rodzic ma przyjść na spotkanie razem z dzieckiem, a wie że dziecku trudno będzie poczekać samemu na korytarzu warto pomyśleć o osobie towarzyszącej, która mogłaby nim zająć się podczas rozmowy rodzica z psychologiem
Diagnoza w poradni może być również rozszerzona o obserwację dziecka na terenie placówki, do której uczęszcza.
W wyjątkowych sytuacjach (choroba somatyczna, która uniemożliwia przyjazd do poradni) możliwe jest przeprowadzenie badania w domu dziecka.
Badanie pedagogiczne poprzedza rozmowa z uczniem i rodzicem. Zakres badania zależy od wieku badanego dziecka oraz rodzaju problemu. Badanie gotowości szkolnej trwa 45-60 minut, badanie dzieci starszych zwykle od 60 minut do 3 godzin.
Diagnoza pedagogiczna obejmuje ocenę umiejętności czytania (technika, tempo, poprawność, poziom rozumienia) i pisania (tempo, poziom graficzny, poprawność pisania z pamięci, ze słuchu i przepisywania) oraz znajomość zasad ortograficznych, a także ocenę funkcji słuchowo – językowych i wzrokowo- przestrzennych. Uczeń proszony jest także o rozwiązanie testów umiejętności z zakresu matematycznych, co pozwala zweryfikować poziom opanowania tych treści zgodnie z wymogami podstawy programowej. Diagnosta analizuje przyniesioną dokumentację: informację przygotowaną przez wychowawcę lub nauczyciela języka polskiego oraz zeszyty przedmiotowe czy też rysunki, karty pracy dziecka.
Podczas diagnozy pedagog zwraca uwagę na gotowość ucznia do podejmowania współpracy zadaniowej, wykonywania poleceń, dojrzałość i wdrożenie do wysiłku, umiejętność proszenia o pomoc, pokonywania napotykanych trudności. Obserwuje postawę dziecka, chwyt przyboru do pisania, umiejętność radzenia sobie z dystraktorami, tempo pracy, zdolność do przerywania i powracania do aktywności i odporność na zmęczenie.
Badanie pedagogiczne pozwala na zweryfikowanie przyczyn trudności szkolnych, jest elementem diagnozy specyficznych trudności w uczeniu się. Równocześnie obrazuje rodzicom obiektywny poziom nabytych umiejętności, odnosząc je do norm rozwojowych i wymagań programowych klasy, do której dziecko uczęszcza.
Warto, aby rodzice dobrze przygotowali się do wizyty w poradni. Jeśli trzeba, spisali to, o czym chcą powiedzieć, tak żeby nie pominąć podczas spotkania ważnych informacji.
Podczas pierwszej wizyty psycholog zapyta o kwestie dotyczące rozwoju dziecka – od poczęcia do chwili obecnej. Wśród tych pytań pojawią się także dotyczące stanu zdrowia. Dlatego na badanie należy zabrać dokumentację medyczną dotyczącą stanu zdrowia dziecka i przebytych chorób. Pomocna może być też książeczka zdrowia dziecka.
Jeśli dziecko w przeszłości diagnozowane było w innej placówce i posiada opinię również należy ją ze sobą zabrać.
Na diagnozę psychologiczną warto mieć również pisemną informację dotyczącą funkcjonowania dziecka opracowaną przez wychowawcę placówki do której ono uczęszcza.
Najważniejszym elementem badania pedagogicznego, niezbędnym do jego przeprowadzenia jest osoba badana czyli dziecko oraz rodzic lub opiekun prawny, który przyprowadza i odbiera dziecko po diagnozie. Jeżeli ucznia przyprowadza i odbiera babcia lub inny członek rodziny musi liczyć się z tym, że nie uzyska żadnych informacji o przebiegu spotkania. Rodzic proszony jest wówczas o telefon do diagnosty celem umówienia terminu indywidualnego spotkania i omówienia wyników badania.
Szczególnie wskazane jest, aby uczeń był tego dnia wyspany, zdrowy (katar, zapalenie spojówek, złamana ręka także eliminują z udziału w takim badaniu), w miarę wypoczęty- zaleca się aby tego dnia nie uczestniczył w zajęciach lekcyjnych. Ważne aby dziecko było pozytywnie nastawione do sytuacji, w której się znajdzie dlatego lepiej unikać określenia „badanie”, co może się negatywnie kojarzyć. Znacznie lepiej sprawdzają się określenia „spotkanie z pedagogiem lub diagnoza”.
Na badanie pedagogiczne warto przygotować zeszyty szkolne (jeden lub dwa, nie ma potrzeby dostarczania zeszytów z ostatnich 3 lat edukacji dziecka). Chodzi o to, aby diagnosta przeanalizował pismo, ilość i jakość ewentualnych błędów, sposób prowadzenia notatek, rozmieszczania tekstu na stronie. Jeżeli diagnoza ma miejsce na początku września i zeszyt jest jeszcze pusty, to warto zabrać ten z poprzedniego roku szkolnego. Starsi uczniowie proszeni są o karty pracy dokumentujące pracę podczas zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, o ile takie znajduje się w posiadaniu ucznia i rodziców.
Podczas diagnozy młodszych dzieci mile widziane są samodzielne wytwory, np. rysunki. Należy zabrać ze sobą opinię przygotowaną przez wychowawcę/ nauczyciela dziecka (jeżeli nie udało się zdobyć takiej opinii pomocne może być zabranie świadectwa szkolnego) oraz wszelką dokumentację medyczną- jeżeli nie została wcześniej dostarczona do sekretariatu lub innych pracowników poradni.
Jeżeli spotkanie z pedagogiem jest pierwszym, w którym dziecko bierze udział w poradni, to warto, aby rodzic był gotowy do wywiadu rozwojowego, w tym celu można posiłkować się książeczką zdrowia dziecka.
Nie ma konieczności zabierania czystych zeszytów, kartek lub piórnika dziecka, chyba że jest to dla niego szczególnie ważne.
Wydawana przez poradnię informacja oraz opinia zawierają dane osobowe dziecka wraz z powodem zgłoszenia do poradni i istotne dane z wywiadu rozwojowego, zdrowotnego wraz z wynikami badań przeprowadzonych w poradni. Opinia zawiera dodatkowo zalecenia do pracy z dzieckiem i postępowania wychowawczego, opracowane dla rodziców czy opiekunów prawnych oraz placówki. Opinia jest wydawana także w określonej sprawie np. w sprawie objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną w przedszkolu, szkole, placówce oświatowej, dostosowania wymagań do możliwości dziecka, czy w sprawie specyficznych trudności w uczeniu się.
Badanie kończy się omówieniem jego wyników, a także udzieleniem rodzicom wskazówek do pracy z dzieckiem, a także udzieleniem odpowiedzi na ewentualne pytania rodziców. Czasem są wskazania do konsultacji z innym specjalistą, np. pedagogiem, logopedą, psychologiem, terapeutą, ewentualnie z lekarzem. Możliwe jest także, że rodzice zostaną poinformowani o konieczności przeprowadzenia badania słuchu, wzroku lub innych. Często zaleca się również adekwatne do potrzeb terapie. Większość z nich prowadzona jest w przedszkolach i szkołach, ale niektóre także w poradni. O przyjęciu dziecka na terapię w poradni decyduje kolejność zgłoszeń, ale także to, czy w placówce, do której uczęszcza dziecko dane zajęcia się odbywają, pierwszeństwo przyjęcia mają również (dzieci od 0 do 6 lat, które nie uczęszczają do żłobka lub przedszkola. Istotny jest także rodzaj zaburzeń rozwojowych oraz ich intensywność.
W zależności od wykrytych nieprawidłowości rozwojowych, a także potrzeb dziecka i regulacjach prawnych po diagnozie możliwe jest złożenie wniosku o wydanie informacji po badaniu (np. na potrzeby konsultacji neurologicznej czy psychiatrycznej), opinii (głównie w celu udzielenia pomocy i dostosowania wymagań, metod, form pracy z dzieckiem w szkole) lub w przypadku dzieci niepełnosprawnych orzeczeń (w celu właściwego zorganizowania procesu kształcenia i udzielenia wsparcia specjalistów).
Obecność rodzica podczas badania jest uzależniona od rodzaju testu diagnostycznego (testy mają określone warunki, w jakich należy je przeprowadzać, część z nich wyklucza obecność innych osób niż diagnosta i badany), od funkcjonowania dziecka, czasem także od jego wieku. Dzieci starsze na ogół pozostają same z diagnostą w gabinecie, przedszkolaki najczęściej też, z młodszymi bywa różnie.
Badanie logopedyczne jest procesem i przebiega w kilku etapach:
- wywiad z rodzicem/ opiekunem dziecka
- obserwacja dziecka
- sprawdzenie rozumienia poleceń prostych i złożonych
- sprawdzenie wymowy dziecka oraz umiejętności wypowiadania się
- ocena słownictwa biernego i czynnego1
- sprawdzenie połykania, oddychania
- ocena budowy aparatu artykulacyjnego
- ocena sprawności narządów artykulacyjnych
- sprawdzenie słuchu fonematycznego
Badanie logopedyczne trwa od 1 do 2 godzin. W zależności od potrzeby może być prowadzone w całości lub rozkładane na kilka spotkań. Po badaniu logopeda przekazuje swoje spostrzeżenia i uwagi na temat stanu rozwoju mowy dziecka, stawia wstępną diagnozę. Udziela instruktażu rodzicowi. Kieruje na dodatkowe badania w razie konieczności. Jeśli widzi potrzebę systematycznego wsparcia logopedycznego proponuje terapię, a następnie opracowuje plan terapii. Na pisemny wniosek rodzica logopeda pisze informację po diagnozie lub opinię logopedyczną.
Na badanie logopedyczne należy wziąć ze sobą:
- książeczkę zdrowia dziecka
- wyniki badań lekarskich dziecka ( np. laryngologicznych, ortodontycznych, neurologicznych, wypisy ze szpitala)
- wyniki badań od innych specjalistów ( np. psychologa, pedagoga, terapeuty SI)
- opinię o dziecku z przedszkola/ szkoły
Podczas badania logopedycznego zawsze przeprowadzany jest wywiad z rodzicem/ opiekunem dziecka, dlatego warto przypomnieć sobie różne kwestie związane z ciążą, porodem, stanem dziecka po urodzeniu, rozwojem ruchowym dziecka, rozwojem mowy – pobieranie pokarmu, głużenie, gaworzenie, pierwsze słowa i zdania.
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne mają charakter terapeutyczny. Organizuje się je dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Są to trudności w nauce czytania i pisania (dotyczy edukacji polonistycznej) lub liczenia (dotyczy edukacji matematycznej). W edukacji polonistycznej klas 1-3 wyróżnia się następujące rodzaje ćwiczeń: ćwiczenia w mówieniu, ćwiczenia w czytaniu i opracowywaniu tekstów, ćwiczenia w pisaniu, ćwiczenia ortograficzne, ćwiczenia gramatyczne. Każde zajęcie trwa 60 min. i odbywa się w obecności rodzica, który otrzymuje od terapeuty wskazówki do pracy indywidualnej z dzieckiem w domu.
Zajęcia te trwają powyżej trzech miesięcy (rok, dwa lata i więcej). Zależy to od wielu czynników, np. od motywacji dziecka do systematycznej pracy; od stanu zdrowia; od częstotliwości spotkań; od współpracy z rodzicami ucznia objętego terapią.
Z konsultacji z tyflopedagogiem (specjalistą zajmującym się kształceniem, wychowywaniem i rehabilitowaniem osób słabo widzących i niewidomych) mogą korzystać przede wszystkim rodzice, których dzieci mają istotne trudności z widzeniem np. dużą wadę refrakcji bądź inne schorzenie narządu wzroku (zaćma, jaskra, retinopatia wcześniacza, zanik nerwów wzrokowych itp.).
Na konsultację warto się odpowiednio przygotować. Rodzic powinien wziąć ze sobą wszelką dostępną mu dokumentację medyczną dziecka, przede wszystkim okulistyczną.
Powinien przygotować się do krótkiego streszczenia historii problemów z widzeniem, znać zastosowaną korekcję.
Warto chociaż przez tydzień-dwa przed spotkaniem poobserwować uważnie funkcjonowanie dziecka pod kątem widzenia: jakiego rodzaju ma problemy, czy dobrze widzi z bliska/z daleka, czy często ma oczy zaczerwienione, czy jest nadwrażliwy na światło itp. Aby uporządkować obserwacje można je przed spotkaniem spisać na kartce. Można także podczas spotkania z tyflopedagogiem wypełnić gotowy druk dotyczący niepokojących objawów wzrokowych.
Głównym kryterium jest posiadanie przez dziecko dokumentu (orzeczenia) stwierdzającego niepełnosprawność wzrokową.
Następnie w pierwszej kolejności do zajęć kwalifikują się dzieci, które nie były do tej pory objęte tą formą pomocy i w placówce oświatowej, do której uczęszczają nie ma zatrudnionego tyflopedagoga.
Dodatkowym kryterium jest wiek dziecka (w pierwszej kolejności dzieci w młodszym wieku szkolnym), poziom funkcjonowania wzrokowego dziecka i inne czynniki uznane przez specjalistę za istotne. Decyzję podejmuje tyflopedagog po konsultacji z rodzicem oraz wizycie diagnostycznej rodzica z dzieckiem.
W naszej poradni od 2014 r. działa Szkoła dla Rodziców.
Szkoła to spotkania grupowe dla rodziców mieszkających na terenie powiatu Nowodworskiego lub rodziców, których dzieci uczęszczają do placówek oświatowych na terenie powiatu Nowodworskiego.
Szkoła oferuje możliwość rozwijania umiejętności budowania prawidłowych relacji z dziećmi i innymi członkami rodziny. Daje przestrzeń do refleksji na temat różnych podejść w wychowaniu, weryfikacji funkcjonujących stereotypów. Pomaga także ustalić jasny i czytelny system wartości w rodzinie, a także granice i normy.
Zajęcia organizowane są cyklicznie od końca września do końca maja; jeden cykl trwa od 10 do 14 tygodni, w zależności od programu zajęć. Spotkania odbywają się raz w tygodniu. Mają charakter psychoedukacyjny i formę warsztatową, co oznacza możli wość aktywnego uczestnictwa rodziców i wymianę doświadczeń.
Zapisy na zajęcia Szkoły dla Rodziców przyjmowane są w sekretariacie poradni.
Chętni rodzice są zapraszani, wg kolejności zgłoszeń na indywidualne konsultacje z osobami prowadzącymi zajęcia. O terminie rozpoczęcia danego cyklu zajęć rodzice informowani są telefonicznie.
Szczegółowe informacje dostępne są pod numerem telefonu 22 775 20 13 lub 22 775 56 66. Informacji udzielają oraz prowadzą zajęcia: Małgorzata Lewandowska i Karoli na Świgoniak-Suwińska oraz Anna Szewczyk i Joanna Pańczuk-Kępa.
Badanie rozpoczyna się rozmową, często jest przy niej obecny rodzic, gdyż to on jest często pierwszym i najlepszym doradcą zawodowym swojego dziecka. Następnie, już bez udziału opiekuna zostają przeprowadzone testy. Oczywiście są one indywidualnie dostosowane do osoby badanej. Poniżej znajduje się przykładowy przebieg badania:
- bateria testów sprawdzająca kompetencje (społeczne, wzrokowo-przestrzenne, słownikowe, zdolności logicznego myślenia);
- testy badające obszar zainteresowań;
- testy opisujące osobowość;
- inne, w zależności od sytuacji i potrzeb.
Po badaniu odbywa się omówienie wyników oraz konsultacja dotycząca wyboru szkoły lub ścieżki kształcenia. Diagnoza wraz z konsultacją trwa około 3 godz.
Zwykle ten rodzaj diagnozy przeznaczony jest dla uczniów ostatnich klas szkoły podstawowej i ponadpodstawowej. Jest to pomoc dla wszystkich osób, które stają przed wyborem szkoły lub chcą zaplanować swoją ścieżkę zawodową.
„TAK” – na pewno warto przygotować dziecko do badania w poradni.
Wizyta w Poradni (szczególnie, gdy to pierwszy kontakt z naszą placówką), jak każda nowa sytuacja może budzić u rodzica i dziecka pewien niepokój. Dlatego warto się do niej przygotować. Pomocna staje się INFORMACJA. Im więcej wiemy na dany temat, tym większa szansa, że poziom niepewności obniży się. Przede wszystkim to RODZIC powinien pozyskać odpowiedzi na nurtujące go pytania. Jeżeli dorosły będzie miał „jasność” to „uspokoi się” i łatwiej mu będzie przygotować dziecko. Oto kilka przykładowych pytań nad którymi warto zastanowić się lub poszukać na nie odpowiedzi przed wizytą:
- kto kieruje do poradni? (np. nauczyciel, a może rodzic, którego „coś” niepokoi…);
- na czym polega problem dziecka, jak rozumie go rodzic, czy zgadza się z sugestiami wychowawcy szkolnego? (to ważne pytania, gdyż pozwolą zaplanować działania diagnostyczne lub terapeutyczne w poradni);
- jaki jest cel pobytu w poradni? (np. uzyskanie opinii lub orzeczenia, konsultacja ze specjalistą, praca terapeutyczna…);
- co będzie działo się podczas spotkania, jak długo będzie ono trwało?;
- kto przeprowadzi badanie dziecka?;
- co trzeba ze sobą zabrać? (np. dokumenty medyczne, zeszyty itp.);
- czy można przygotować się do badania, żeby wypaść jak najlepiej?;
- jakie są oczekiwania od pracowników placówki? (dotyczy zarówno rodzica jak i dziecka).
Na większość pytań dotyczących poradni można uzyskać odpowiedź na stronie internetowej albo dzwoniąc do naszego sekretariatu. Kiedy rodzic będzie miał już wiedzę – czas na rozmowę z dzieckiem. Tym razem to dziecko ma pozyskać jak najwięcej informacji. Oczywiście treść i forma przekazu powinna być zindywidualizowana i zależna od kilku czynników (m.in. wieku, możliwości poznawczych, potrzeb emocjonalnych). Po takiej rozmowie poziom niepokoju dziecka powinien być niższy. Można również np. skorzystać ze strony internetowej poradni i wspólnie przeczytać interesujące je treści.
Ważne jest również, aby w dniu wizyty dziecko było przygotowane także „fizycznie”, czyli wyspane, po śniadaniu i przede wszystkim zdrowe. Będzie to sprzyjać jego dobremu samopoczuciu. Podwyższona temperatura, kaszel, katar oraz przyjmowane leki (np. antybiotyki) są przeciwwskazaniem do przeprowadzenia badania, ponieważ ze względu na mniejszą wydolność dziecka mogą negatywnie wpływać na uzyskiwane przez nie wyniki. Poza tym wizyta w poradni grozi zainfekowaniem innych osób przebywających w placówce. Warto też pamiętać, że uczucia dorosłego „udzielają się” dzieciom (szczególnie młodszym). Obawy dorosłego mogą „przenieść się” na dziecko, ale na szczęście tak samo „przekazujemy” spokój, pewność, ciekawość oraz inne pozytywne stany emocjonalne związane z wizytą w naszej poradni.
Dyrektor szkoły na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) lub pełnoletniego ucznia oraz na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej zwalnia z nauki drugiego języka obcego do końca danego etapu edukacyjnego ucznia z wadą słuchu, głęboką dysleksją rozwojową, afazją, z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub autyzmem, w tym zespołem Aspergera. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, z którego wynika potrzeba zwolnienia ucznia z nauki drugiego języka obcego nowożytnego, zwolnienie z nauki tego języka obcego nowożytnego może nastąpić na podstawie tego orzeczenia.
Opinie są wydawane przez poradnie w określonych sprawach i ich aktualność jest uzależniona od celu i zakresu danej sprawy:
- inny będzie mieć opinia w sprawie odroczenia obowiązku szkolnego (wymagana każdorazowo przy podejmowaniu decyzji o odroczeniu),
- inny w sprawie zindywidualizowanej ścieżki (każdorazowo na określony czas),
- inny w sprawie specyficznych trudności w uczeniu się (raz wydana opinia jest ważna przez cały okres kształcenia).
Przepisy nie określają daty ważności opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej. Wynika ona bowiem nie z daty jej wydania, lecz z merytorycznej zawartości uwarunkowanej aktualnymi potrzebami ucznia, które na przestrzeni kilku lat mogą się istotnie zmienić. Trudno zatem jednoznacznie stwierdzić, czy opinia wydana miesiąc, kilka miesięcy czy nawet lat temu jest aktualna.
Termin związany z możliwością wydania kolejnej opinii wiąże się również ze standardami związanymi z zastosowaniem określonego testu, które przewidują konieczność zachowania odpowiednio długiego czasu do następnego badania tak, aby uniknąć błędów wynikających np. z „wyuczenia się” zadań testowych. Okres ten wynosi minimum od 1 roku do 2 lat. Nie wyklucza to jednocześnie możliwości przeprowadzenia badania innym testem.